Agenda
Open dag krozenboomgaard en fruitdoolhof met zelfpluk.
Boven-Leeuwen, Wilgenstraat 10. 27 Juli 2025, 10.30-17.00 uur,
(Onder voorbehoud van wijzigingen! Voor actualiteiten raadpleeg tevoren deze pagina)
Dinsdag 10 december 2024 organiseerde Stichting KLeiGoed Maas & Waal een open verhalentafel over oude fruitsoorten, hun geschiedenis en gebruiksmogelijkheden. De voorzitter beet het spits af met een dialezing over geschiedenis en actualiteiten betreffende de kroos. Aansluitend werd in de pauze onder andere "Krozendrank" geproefd. Dit overheerlijke sap van schone fruitteelt is vervaardigd uit appels, peren en krozen van oogstjaar 2024. Tammo Katuin, voorzitter van de Noordelijke Pomologische Vereniging, liet na de pauze zijn licht schijnen over geschiedenis en ontwikkelingen in de fruitteelt en het doel van de vereniging om oude fruitsoorten en -rassen te behouden.Tevens gaf hij een inkijkje in de cursus Fruitschilderen die binnenkort van start gaat. Tammo geniet nationale en internationale bekendheid met onder meer zijn succesvolle inspanningen om oude perenrassen en recepten op te sporen en te behouden. Op de foto is Tammo links vooraan in de zaal aanwezig als aandachtige kijker en luisteraar. Er was merkbaar veel waardering van de 60 bezoekers voor de lezingen van beiden. De bekende uitdrukking: "Dit smaakt naar meer" lijkt hierop zeker van toepassing.
Zie ook:
https://www.kleigoedmaasenwaal.nl/
https://www.demaasenwaler.nl/agenda
https://www.npv-pomospost.nl/
31 augustus 2024 ontvingen we na een onderbreking van 1 jaar de ruim 2500 deelnemers aan het Bourgondisch Fruitwandelen in de krozenboomgaard en fruitdoolhof te Boven-Leeuwen. De weersomstandigheden waren optimaal. Normaliter zijn het alleen wandelaars die door de boomgaard komen. Deze editie werden we verrast door de doorkomst van enkele Bourgondisch Fruitfietsers die kennelijk de weg kwijt waren.. Zie fotoalbum 2024.
24 juli 2024 stond de voorzitter met een proeverij van schoon fruit op de eerste Streekmarkt op De Ramblas te Druten. Het aanbod bestond uit krozen, appels en peren. Door enkel een proeverij zonder verkoop, kon met veel mensen contact worden gelegd en worden uitgelegd wat met de stichting wordt beoogd.
Open dag krozenboomgaard en fruitdoolhof van juli 2024 is geannuleerd. Door de vele regenval was het zodanig drassig op het perceel dat de geplande open dag te Boven-Leeuwen helaas niet kon doorgaan.
30 juli 2023 was er open dag van de krozenboomgaard en fruitdoolhof in Boven-Leeuwen met zelfpluk. Dit jaar waren er volop rijpe krozen en diverse soorten pruimen, peren, appels, bramen en bessen. Mede dankzij de mooie publiciteit in de Maas&Waler waren er vele bezoekers die konden genieten van het mooie weer en het heerlijke fruit. In het fotoalbum zijn enkele foto's opgenomen die een beeld geven van het gebeuren. Heeft u nog een fraaie foto van het evenement en wilt u deze vrij geven voor publicatie, dan zijn we daar blij mee. U kunt ons appen of mailen. Wellicht wordt uw foto dan ook op de website geplaatst.
26 januari 2023 leverde de voorzitter een bijdrage in Leerdam (locatie bijmaria.nl) op een avond van de NPV over het vergeten fruit.
3 September 2022 is na een onderbreking van twee jaar vanwege corona, weer het Bourgondisch Fruitwandelen georganiseerd waarbij ruim 2000 deelnemers de krozenboomgaard en fruitdoolhof in Boven-Leeuwen passeerden. Mede door de schonefruitteeltversnaperingen kwamen de tongen goed los. Zie ook het fotoalbum waarop de foto's een kort inkijkje geven.
23 Juli 2022 was een open dag krozenboomgaard en fruitdoolhof met zelfpluk.
In de Gelderlander van de volgende dag stond een mooi artikel van Loes Wijffels en foto's van Bert Beelen waarvan de tekst hieronder wordt weergegeven.
In de ‘enige, echte’ krozenboomgaard gaat niets verloren: ‘Zo leuk ook dat de koeienpoep er nog ligt’
BOVEN-LEEUWEN - De koeien grazen zondag even in een andere wei, want het is open dag in de bijzondere krozenboomgaard. Dan mag iedereen onbeperkt fruit komen plukken.
Loes Wijffels24-07-22,
Bij het schuurtje naast de ingang groeit een wijnbes. Ik herken hem, want mijn ouders hadden er ook zo een in de tuin. De vruchtjes, iets tussen braam en framboos in, beginnen al te rijpen.
Verder lopend over het veld van de krozenboomgaard in Boven-Leeuwen lonken wijdvertakte bomen vol dieprode vruchten.
Op houten driepootladders staan deze ochtend al verscheidene liefhebbers te plukken. Hun hoofden verdwijnen tussen de takken. De volle bakjes worden later bij eigenaar Thijs Banken afgerekend.
Verpleeghuis
Jessica Gerrits uit Boven-Leeuwen klautert net naar beneden en laat haar oogst zien. ,,Deze zijn voor een dame in het verpleeghuis waar ik werk. Hopelijk herkent zij ze en brengt het herinneringen van vroeger naar boven.”
Het zijn krozen, een oude fruitsoort die het midden houdt tussen kersen en pruimen. ,,Ook wel kerspruim genoemd”, vertelt Banken die heel veel soorten van deze ‘vergeten fruitboom’ heeft staan.
,,Thijs, dit mag je nooit wegdoen”, zegt Gerrits, ,,dit is een bijzonder stukje cultuur.”
Het begon met de verzamelwoede van mijn voorouders
Thijs Banken, voorzitter Stichting Schone Fruitteelt
Bloeiende witte wolk
Zelf heeft ze sinds kort ook een krozenboom in haar tuin, die vlak naast de boomgaard ligt. ,,Gekocht bij een kweker in Ochten, een tip van Thijs. In het voorjaar was het hier zo mooi. We keken vanuit ons huis op een enorme bloeiende witte wolk.”
Thijs Banken, tevens voorzitter van de Stichting Schone Fruitteelt. ,,Dit is een collectieboomgaard endeenige echte krozenboomgaard van Nederland.Het begon met de verzamelwoede van mijn voorouders. Zij hadden twaalf verschillende grote bomen.Van daaruit zijn diverse soorten geënt. Ook heb ik zaailingen uitgezet.”
Bankenheeft naast de vele krozensoorten witte en zwarte moerbeien staan en een heel steloude appel- en perenrassen.
Fruitdoolhof
In de boomgaard is sinds 2007 ook een fruitdoolhof metmeer dan twintig fruitsoorten.Banken: ,,Kinderen leren vaak in de natuur niet zomaar besjes te eten, hier is het juist het tegenovergestelde: ze mogen lekker snoepen in het doolhof.”
Thieu weet wel raad in een van de bomen in de boomgaard.© Bert Beelen
Met blote voetjes in sandalen stappen kinderen ijverig over de koeienmesthopen, op zoek naar een vrije ladder. Thieu Wijnmaalen uit Altforst is dol op klimmen. Terwijl mama Beate de ladder vasthoudt, heeft hij in no time zijn bakje volgeplukt.
Beate: ,,Vroeger had elke boer zo’n boom op zijn erf staan. Nu is er in ons dorp volgens mij nog maar één.”
Zo zien ze tenminste dat fruit niet in de supermarkt groeit. En het is allemaal onbespoten hè, net als vroeger bij mijn opa
Thea Glaap, bezoeker
Thea Glaap is met haar kleinkinderen en hun ouders uit Nijmegen komen rijden. ,,Zo zien de kinderen dat fruit niet in de supermarkt groeit. En het is allemaal onbespoten, hè, net als vroeger bij mijn opa. Mijn kleindochter zag de koeien in de wei en vroeg waarom ze die oorbellen dragen. Toen heb ik uitgelegd over hun oornummers en waarom dat handig is voor de boer.”
Vorstgevoelig
Banken is trots op zijn boomgaard. Bij zijn kraampje vol potjes zelfgemaakte jam, vruchtensappen en zelfs wijn en cider, vertelt hij enthousiast over de kweek.
,,Het is elk jaar weer spannend of het goed gaat. Krozen zijn vroege bloeiers en daardoor erg vorstgevoelig. Doordat ze bovendien op een hoge stam staan wat het plukken bemoeilijkt, is er nooit productie van deze soorten ontstaan. De oudste boom hier is zeker tachtig jaar.”
,,Zelf laat ik de natuur het liefst haar gang gaan. Ik snoei en maai alleen af en toe. Houtopslag en bloeiende kruiden zorgen voor de nodige insecten, die op hun beurt weer garant staan voor de bestuiving van de bloesem en het weren van kleinere insecten die het fruit aantasten. Gevallen fruit wordt opgegeten door de muizen en andere diertjes. In de natuur gaat niets verloren. Dat idee geeft mij een goed gevoel en rust.”
Wij hebben de reis er graag voor over
Henny Post, bezoeker
Uit Zeeland
Henny Post uit Den Bosch komt elk jaar met haar partner Arjan Pauw uit Goes. Vriendin Maria wilde deze keer ook mee. Om beurten gaat het de ladder op. ,,Fruitige, zoete en krozen met vanillesmaak: allemaal voor een overheerlijke zelfgemaakte jam”, zegt Post.
,,Het is gezellig, laagdrempelig en de prijs is heel redelijk. Zo leuk ook dat de koeienpoep er nog gewoon ligt. Wij hebben de reis er graag voor over.”